tl/havo/vwo klas 3
periode 1

C (tlhv3p1c) Gesprek over een bekender Duitser

Je eerste mondeling dit jaar is een kort interview over jouw bekende Duitser. Ik stel jou een vraag waar je antwoord op geeft. Jij speelt de rol van de leerling, ik die van docent. Leer vooraf goed: de maanden van het jaar, leeftijden en jaartallen in het Duits!)

1 Docent: Welchen berühmten Deutschen hast du gewählt?
(Welke bekende Duitser heb je gekozen? )

2 Jij: Ich habe mich für (naam bekende Duitser) entschieden.
(Ik heb gekozen voor ......)

3 Docent: Ok. Wann wurde er/sie (hij/zij) geboren?
(Ok. Wanneer is hij of zijn geboren?)

4 Jij: er/sie wurde geboren am (bijvoorbeeld: 14. März 1879
(Hij/zij werd geboren op 14 maart 1879)

5 Docent: Lebt er/sie noch oder ist ...... schon tod?
(Leeft hij/zij nog of is ...... al dood?)

6 Jij: ...... lebt noch. Er/sie ist jetzt .... Jahre alt
(.... leeft nog . Hij/zij is nu .... jaar oud)

OF: 

6 Jij: ........  ist leider schon tot. Er/sie starb .... und wurde .... Jahre alt 
(... is helaas al dood. Hijzij stief in .....en werd ... jaar oud)

7 Docent: Kannst du erzählen und zeichen wo er/sie geboren ist?
(Kan jij vertellen en aanwijzen waar hij/zij geboren is?

8 Jij: Ja natürlich. Er/Sie wurde geboren in ..... , das liegt hier in Deutschland.
(ja zeker, hij/zij is geboren in.... dat ligt hier in Duitsland). 

9 Docent: Was für einen Beruf hatte diese Person?
(Wat voor beroep had deze persoon?)

10 Jij:  ........... war ein sehr berühmte ..... (vul beroep in)
Bijvoorbeeld:
schriftstellen (schrijver)
Sanger/Sängerin (popartiest)
Politiker (politicus)
Sportler (atleet)
Wissenschaftler (wetenschapper)
Schauspieler (acteur)

11 Docent: Sehr interesant. Es gibt aber viele ....(beroep van jouw gekozen Duitser) Warum wurde genau ....so bekannt in der ganzen Welt?
(Er interessant. Er zijn natuurlijk heel veel  .........Waarom werd juist.... wereldwijd zo bekend? 

12 Jij: Das ist eine gute Frage. ...... (naam bekende Duitser) hat etwas ganz Besonderes erreicht. Er/Sie ..(hier noem je één bekende prestatie/bijzonder iets dat hij of zij was of heeft gedaan. Dit moet je dus zelf thuis goed voorbereiden!!! )  Bijvoorbeeld: "Einstein hat die Relativitätstheorie erfunden. Alle kennen es: a2+B2=C2"

13 Docent: Hast du ein Bild von ihm/ihr mitgebracht?
(Heb je  een foto van hem/haar meegenomen?)

14Jij: Ja, Hier ist ein Foto. Er/sie ist hier etwa ... Jahre alt.
(Ja, hier is een foto. Hij/zij is hier ongeveer .... jaar oud)

15 Docent: Und letzte Frage. Warum hast du dich für ....... entschieden? 

16 Jij: Ich habe .... gewählt,  weil..........
(Ik heb  ... gekozen, omdat ......(schrijf in één of twee zinnen waarom je voor deze persoon hebt gekozen. Deze zin vertaal je naar het Duits.

Bijvoobeeld: Ich habe Albert Einstein gewählt, weil er einfach ein Genie war.
(Ik heb Albert Einstein gekozen omdat hij simpelweg een genie was).

17 Docent: Vielen dank für dieses Gespräch
(Heel veel dank voor dit gesprek).

18 Jij: Gerne und auf wiedersehen
(Graag gedaan en tot ziens). 

D (tlhv3p1dlk) themaweek film: over een bekende Duitser

In deze periode hebben we het over een aantal bekende en beroemde Duitsers. Een van hen was Marlene Dietrich. Gedurende drie lessen (themaweek deze periode, bekijken we een van haar meest beroemde films: Der blaue Engel. Een film die bijna 100 jaar geleden werd opgenomen.

E (tlhv3p1e) proefwerkweek 1: naamvallen

Er is één belangrijke reden waarom leerlingen Duits laten vallen in de bovenbouw: naamvallen. Dit is ook een vreselijk saai, moeilijk en droog onderwerp. Helaas móet ik dit in elk geval één keer uitleggen. Naamvallen (grammatica) is geen onderdeel van het PTA, maar het is wel belangrijk om het een keer gehoord te hebben. 

Deze tien dingen moet je vooraf weten voor we ermee aan de slag gaan:

1 Een naamval is een stukje van een zin

 2 Er zijn vier naamvallen

3 we leren alleen de eerste, derde en vierde naamval.

4 De eerste naamval wordt ook wel het onderwerp genoemd. (Je kan de vraag stellen: wie of wat doet iets/wie of wat is iets?)
- Ich bin Herr Dragtsma/ik ben meneer Dragtsma. (wie of wat is Herr Dragtsma? Ich!) Ich is dus het onderwerp/eerste naamval
- Der  Bäcker back Brot / de bakker bakt brood (wie of wat backt Brot? Der Bäcker!)  Der Backer is dus he t onderwerp/eerste naamval
-  Mein Vater hat zwei Kinder / Mijn vader heeft twee kinderen (wie of wat heeft twee kinderen? Mein Vater!)  Mein Vater is dus het onderwerp/eerste naamval

Om de eerste naamval goed te kennen, moet je de  volgende rijtjes kennen:

Persoonlijke voornaamwoorden: Ich , du, er, sie, es, wir, ihr , sie, Sie
Lidwoorden: der (m), die (v), das (o) en die (meervoud)
Bezittelijke voornaamwoorden: mein, dein, sein, ihr, unser, eurer, ihr, Ihr

Je ziet HIER een filmpje over de eerste naamval

5 De derde naamval wordt ook wel het  meewerkend voorwerp genoemd (Je kan de vraag stellen:  Voor wie  of met wie doe  je iets?)
- Peter geht mit mir ins Kino/ Peter gaat met mij naar de bioscoop (Met wie gaat Peter naar de bioscoop? Mij!) mir is dus het meewerkend voorwerp/derde naamval
- Ich bin bei der Oma / ik ben bij de oma (met wie ben ik? Der Oma!) Der Oma is dus het meewerkend voorwerp/derde naamval
- Peter gibt Meinem Bruder ein Fahrrad/Peter heeft mijn broer een fiets (aan wie geeft Peter een fiets? mijn broer.) Meinem Bruder is dus meewerkend voorwerp/derde naamval)

Om de derde naamval goed te kennen, moet je de volgende rijtjes kennen:

Persoonlijke voornaamwoorden:  mir, dir, ihm, ihr, uns euch, ihnen, Ihnen
Lidwoorden: dem (m), der(v), dem (o), den (meervoud)
Bezittelijke voornaamwoorden: (bij mannelijke woorden) meinem, deinem, seinem, ihrem, unserem, euerem, ihrem, Ihrem

Je ziet HIER een filmpje over de derde naamval

 6 De vierde naamval wordt ook wel het lijdend voorwerp genoemd.  (Je kan de vraag stellen:  met wie of met wat gebeurt er iets?)
- Er sieht mich/hij ziet mij (wie of wat wordt er gezien? mij!).  Mich is dus  het lijdend voorwerp/vierde naamval
-  Mein Vater steichelt den Hund/mijn vader aait de hond.  (wie of wat wordt er geaaid? de hond) Den Hund is dus het lijdend voorwerp/vierde naamval
- Ich rufe meine Kinder/ik roep mijn kinderen. (wie of wat wordt er geroepen? Mijn kinderen). Meine Kinder is dus lijdend voorwerp/vierde naamval

Om de vierde naamval goed te kennen, moet je de volgende rijtjes kennen:

Persoonlijke voornaamwoorden: mich, dich, ihn, sie, uns, euch, sie, Sie
Lidwoorden: den(m), die(v), das(o), die(meervoud)
Bezittelijk voornaamwoord: meine, deine,  seine, ihre, unsere, euere, ihre, Ihre

Soms heb je geluk en kan je meteen zien of er een derde of vierde naamval in een zin zit.

Zie je in een zin een van de volgende woordjes, dan volgt er een derde naamval: aus, außer, bei, mit, nach, seit, von, zu

• Er komt aus dem Haus/Hij komt uit het huis

• Dieser Hund  ist von mir / Deze hond is van mij

• Wir sind bei  unserem Vater/ Wij zijn bij  onze vader
  
  

Zie je een zin een van de volgende woordjes, dan volgt er een vierde naamval: gegen, ohne, um, bis, entlang, für

• wir spielen gegen euch/wij spelen tegen jullie

• Sie hat ein Geschenk für den Mann 

• Ohne den Kindern gehe ich nach Hause / Zonder de kinderen ga ik naar huis

Je ziet HIER een filmpje over de vierde naamval